10 Mart 2013 Pazar

Yunan Alfabesi ve Harflere Dair 2

Merhaba, geia sas!

Yunan alfabesi ve bazı yazılış kurallarının ikinci partı ile devam edeceğiz. Bu metin ile bir önceki yazıyı sindirerek öğrendiğiniz takdirde, Yunanca öğreniminiz için mühim bir adım atmış olacaksınız.


Ν, ν (Ni)  -  "N" sesi verir.

Ξ, ξ (Ksi)  -  "Ks" sesi verir.  *Halk dilinde, özellikle genç nesil, lisanı Latin harfleriyle yazarken "3" şeklinde de yazarlar. Örneğin: "ξέρω" kelimesini "3erw" olarak görebilirsiniz. Fakat elbette, resmi ve "doğru" bir yazılış değildir. Kelimelerin arasında bir "3" görürseniz, "ks" olarak okumanız gerektiğini bilseniz yeterli olacaktır.


Ο, ο (Omikron)  -  "O" sesi verir.


Π, π (Pi) - "P" sesi verir.


Ρ, ρ (Ro)  -  "R" sesi verir.


Σ, σ ve ς (Sigma)  -  "S" sesi verir.  *Gördüğünüz gibi iki adet küçük "s" harfi vardır. Bu iki harfin önemli ve kolay bir kullanım kuralı bulunur: -s sesi, kelimenin başında veya ortasındaysa "σ" kullanılır. -S sesiniz kelimenin sonunda bulunuyor ise, daima "ς" simgesi kullanılır.


Τ, τ (Taf)  -  "T" sesi verir.


Υ, υ (İpsilon)  -  "İ" sesi verir.  *Artık Yunanca'da büyük harfle yazılmış bir "Y" gördüğümüz zaman, "i" olarak okuyacağımızı biliyoruz. Aynı şekilde "u" gördüğümüzde de "i" olarak okuyacağız. Örneğin "Esu" yazdığımızda, "esi" olarak okunduğunu anlıyor olacağız. "Mou, sou" gibi kelimelerin okunuşunu "mu, su" yazarken, daima belirtiyorduk: "Yazarken mutlaka "mou, sou" olarak bırakmalısınız." Bunun sebebini şimdi daha iyi anlıyoruz sanıyorum: Eğer kelimeyi "mu" yazarsak, Yunanistan'da "mi" olarak okuyacaklardır. Çünkü "u" harfi, ipsilon'a karşılık gelir; yani -i sesine.


Φ, φ (Fi)  -  "F" sesi verilir.


Χ, χ (Hi)  -  "H" sesi verir.  *X harfi ve seslendirilişi çok önemli bir konudur. Doğu dillerindeki -hı gibi olmasa da, hafif bir gırtlak kullanılarak söylenir. Örneğin, Yunanca'daki -h sesini, Türkçe'de "hibe" der gibi söylerseniz çok yanlış bir telaffuz olur ki; söylediğiniz kelimeyi bile anlamayabilirler. Bu nedenle bu harfi, hafif bir hırlama ile vermemiz gerekiyor.

X harfi ile alakalı bir diğer husus ise, elbette yazılışı. Siz, Yunanca öğrenen şanslı insanlar, şunu asla unutmayın: Bundan sonra "X" gördüğünüz yerde "H" demelisiniz. Bir önceki dersten hatırlayacağımız gibi, ita harfi "H" olarak ifade ediliyordu. Bu ne demektir? Örneğin eğer "Hata" yazarsanız, Yunanlar "İata" diye okur. Sizin "Xata" yazmanız gerekir ki, -h sesini anlayabilsinler. Örneğin, "hayır" kelimesini yazarken "Oxi" yazacağız ve "ohi" olarak okuyacağız.


Ψ, ψ (Psi)  -  "Ps" sesi verir. Örneğin, "KLİPS" kelimesindeki gibi. Örn. Ψάρι (Psari) : Balık


Ω, ω Omega  -  "O" sesi verir.  *Yunan alfabesinin son harfine geldik. Omega, Latin harfleri ile yazılırken, benzerlik sebebiyle "w" ile ifade edilir. Direkt olarak "o" yazanları da görebilirsiniz; ama en doğru formatı yazdığım ipuçlarındaki gibidir diyebiliriz. Çünkü, daha önce dediğimiz üzere, tüm bu formatlar sizin Yunanca yazılışı da bildiğinizi gösterir. Özellikle Kıbrıslı Rumlar, bu kurallara dikkat etmezler ve genelde insanlar pek "doğru" bulmaz bu durumu. Örneğin "Nai" yerine, okunduğu gibi "Ne" şeklinde yazmayı tercih ederler; fakat bu şekilde yazanlar, yüzde olarak çok azdır. Dolayısıyla, "W,w" gördüğümüz her yerde, "Omega" ile karşı karşıya olduğumuzu anlayarak, "o" olarak okuyacağız.



Hem Twitter hesabımızın, hem bu bloğun en büyük özelliğinin "gerçekçi" bir yardım sağlamasını istiyordum daima. Bu yüzden "kitapsal" bilgilerden ziyade, hakiki, hayatın içinden örneklerle, gerçek kullanışlarla anlatmaya gayret ettim. 

Artık alfabeyi tamamladık. Henüz, birkaç okunuş kuralımız daha var; fakat, alfabe kurallarını büyük ölçüde öğrenmiş bulunuyorsunuz, şayet son iki dersi sindirdiyseniz.

Yine Yunanistan'da meşhur olan bir deyişle bitirelim. 

"Αγαπάω (Agapao) : Seviyorum" kelimesi, Dünya üzerinde yalnızca Yunanca'da ilk harf olan "A" ile başlayıp, son harf olan "O" ile biter." :) 

Başarılar ve iyi şanslar dilerim...


Melis.



2 yorum:

  1. elinize sağlık ! süper bir anlatım olmuş ! çok faydalandım !

    YanıtlaSil
  2. Yunanca calisirken, alfabe konusunda ''Omega'' harfine geldigim sirada bilgisayarimdaki 5500 parcadan, Omega Vibes'in ''I Patrida'' parcasinin calmasi rastlanti midir? Sanirim ozume ait bir dili calisiyor olmanin gostergesi, biraz gec de kalmis olsam. :) Bu arada cok tesekkurler alfabeyi bitirdim.

    YanıtlaSil