7 Kasım 2013 Perşembe

Cümle Çözümlemesi 5

Διαβάζω ένα όμορφο βιβλίο. (Diyavazo ena omorfo vivliyo) : Güzel bir kitap okuyorum.

Latin harfleriyle, önerdiğim yazılış: "Diabazw ena omorfo biblio."


ÇÖZÜMLEME

Διαβάζω (Diyavazo) : Okumak (1. tekil şahıs ile, şimdiki zamanda çekimlenmiş hali)

- Kelimede vurgu -va hecesindedir. Latin harfleri ile "diabazw" olarak yazılması doğru olacaktır.


Ένα (Ena) : Bir

- Kelimede vurgu -e sesindedir, kısa ve net bir okunuş ile seslendirilir.

Yunanca'da (artikellere göre değişen) üç adet "bir" kelimesi bulunur. Ena, artikeli "to" olan kelimelerin başına gelir. Bu cümlede ismimiz "kitap" yani "biblio". Öyleyse, artık biblio (vivliyo olarak okuyoruz) kelimesinin artikelinin "to" olduğunu, başına gelen "ena" kelimesinden anlayabiliriz.


Όμορφο (Omorfo) : Güzel

- Kelimede vurgu ilk -o sesindedir. Artikeli "to" olan bir kelimeye göre çekimlendiğini sonundaki "-o" sesinden anlayabiliriz. Burada "to" artikeli olan kelimemizin "biblio" olduğunu ise üst satırlarda söylemiştik. 

Örneğin, "omorfi" kelimesini gördüğümüzde artikeli "i" olan bir kelime için, örneğin bir kadın için söylendiğini anlayabiliriz.


Βιβλίο (Vivliyo) : Kitap

- Kelimede vurdu -li hecesindedir. 

Artikeli "to"dur; yani nötrler sınıfındandır

Bir kelimenin artikelini bilmek büyük önem taşır. Kelimenin başına gelecek sıfatı, ancak artikelini bilerek doğru çekimleyebiliriz. 

Örneğin, "to biblio" kelimesini görünce aklımdan şunları söylerim: 

To biblio. Kitap demektir ve artikelinin "to" olduğunu görüyorum. Demek ki, "güzel kitap" demek istediğimde "to omorfo biblio" demeliyim. Artikeli "to" olduğuna göre, omorfi veya omorfos yazarsam yanlış olur. Çünkü "omorfi" artikeli "i" olan kelimelerde; "omorfos" artikeli "o" olan kelimelerde kullanılır.

Mia gata (Bir kedi) kelimelerine bakıp "mia" kelimesini gördüğümde, gata kelimesinin artikelinin "i" olduğunu anlarım. 

Enas antras (Bir adam) kelimelerine baktığımda, "enas" tabirinden, antras kelimesinin artikelinin "o" olduğunu çıkarabilirim.

*

Bunca kelimenin artikelini nasıl bileceğim? sorusunu duyar gibiyim. :) Cevap ise tek tek öğrenmek. Fakat bu durum sizi korkutmasın, çünkü bir süre sonra kelime yapısından artikeli tahmin edebilir hale geleceksiniz. Bunun dışında, devamlı okursanız da, gözünüz kolayca alışacaktır.


Rakıya göre daha tatlı olan Geleneksel Yunan İçkisi Ouzo (Uzo)

2 yorum:

  1. Şimdi benim anlamadığım bir nokta var. 'Biblio' kitap demek, ben bunun to artikeline sahip olduğunu -o harfi ile bittiğinden veyahut belirtisiz bir kelime olduğundan dolayı anlıyorum.
    Ama ama ama.. Anlamadığım kısıma gelince; bu -to artikelini cümle içinde kullanamıyor muyuz? Örnek; "Diavazw ena omorfo to biblio" neden olmuyor?
    Yani sorun şu; artikelleri cümle içinde kullanamıyor muyuz? Kullanıyorsak hangi durumda kullanıyoruz?

    Efharisto :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Selamlar,

      Şimdiii :) En baştan başlayarak cevaplayalım. Öncelikle -o ile bitmesi veya belirtisiz bir kelime olması artikel konusunda sizi ÇOK kez yanıltabilir, bunlara bakarak emin olamazsınız. Mesela "kız çocuğu" anlamına gelen koritsi, bu mantığa göre "i" artikelini almalı çünkü dişi, üstelik -i harfi ile de bitmiş; fakat artikeli to'dur. Aynı şekilde "duvar" belirtisiz-nötr bir "cisim" dersiniz; fakat artikeli erkek-eril artikeli olan "o"dur. İşin özü, biblio için "tutmuş", ama çoğu zaman tutmayabilir bu yöntem, bu biir. :)

      To'yu ve diğer artikeller cümle içinde kullanırız tabii; öncelikle "to, i ve o" belirtili artikellerdir. Bu ne demek? Bahsettiğiniz kavram belirli, belli demek. Mesela, "Diabazo to biblio : KitaBI okuyorum." ikimizde "hangi kitaptan" bahsettiğinizi biliyoruz demek bu. "Nai, diabazo tin efimerida : Evet, gazeteyi okuyorum" dediğimizde, hangi gazeteyi okuduğumu sen biliyorsun, elimde görüyorsun neyden bahsettiğimi vesaire demektir.

      Sizin örneğinizdeki "Diabazw ena omorfo biblio" Güzel bir kitap okuyorum demek, buradaki "güzel bir kitap" BELİRTİSİZ artikeldir. Yani buradaki "bir" sayı anlamında değildir: Dolayısıyla ya belirtili ya belirtisiz artikel seçersiniz ve dediğiniz gibi "ena omorfo to bibilo" diyerek ikisini aynı anda kullanamazsınız bu durumda efem. :)

      Bunun dışında artikeli kullandığımız -den, -dan eki gibi başka durumlarda vardır örneğin: "Mathainw apo to biblio : Kitaptan öğreniyorum." derken, biblio'nun BELİRTİLİ ARTİKELİ olan to'yu kullandık. Eğer deseydim ki "Mathainw apo ena biblio : Bir kitaptan öğreniyorum." Burada anlam belirtisiz olurdu, "kitabın birinden öğreniyorum işte, hangi kitap olduğunu bilmiyorsun" anlamı doğardı.

      Dilerim açıklayıcı olmuştur, kai parakalw! :)

      Sil